وقتی از سنسورهای فشار استفاده میکنیم، به خصوص در کاربردهایی مرتبط با پمپها یا شیرهایی که عملکردی سریع دارند، معمولا جهش فشار رخ میدهد.
جهش فشار چیست؟
جهش فشار یا پالس فشار، یعنی افزایش یا افت سریع فشار. اگر این تغییر بیش از حد سریع باشد، ممکن است به تخریب سنسور فشار منتهی شود. چنین خرابیهایی در سنسور در اکثر موارد به دلیل اثر ضربه قوچ (چکش آبی) رخ میدهد.
مثال – مشخصات فشار باز شدن و بسته شدن یک شیر
در تصویر مشخصات فشار باز شدن و بسته شدن یک شیر در یک لوله، به عنوان یک مثال آورده شده است. در ابتدا، باید گفته شود که به اصطلاح «فشار استاتیک» – در مثال ما، 80 درصد فشار اسمی سنسور – ثابت است.
حال اگر شیر باز شود، آب دوباره در لوله جریان پیدا میکند و فشار افت میکند، پس بعد از 30 ms، الان تنها 40 درصد است. با گذر زمان، فشار دوباره ثبات پیدا کرده و به فشار دبی ثابت میرسد، که در سراسر لوله به همین شکل خواهد بود.
اگر دوباره شیر در عملیاتی دیگر بسته شود، فشار با قطع شدن جریان آب، افزایش پیدا میکند. فشار افزایش پیدا میکند، به طور مثال از 60 درصد به 130 درصد. در این بازه زمانی کوتاه، سنسور وارد بازه فشار مازاد (overload) میشود.
این مساله ایرادی ندارد و آسیبی دائمی به سنسور وارد نمیکند (تا سقف حداکثر فشار مازاد که در دیتاشیت سنسور فشار اعلام شده است). افزایش فشار تا حدود 70 درصد در 30 ms رخ میدهد.
چه زمانی جهش فشار بیش از حد سریع است؟
برای برخی سنسورهای فشار، به شکل کلی، افزایش فشار از صفر تا 100 درصد فشار اسمی نباید سریعتر از 1 ms رخ بدهد (افت فشار هم به همین شکل). بنابراین مثال ذکر شده، اصلا نزدیک به افزایش یا افت فشار حیاتی نیست.
اما اگر تغییرات سریعتر باشد، ممکن است به سنسور آسیب وارد شود و باید اقدامات مناسب انجام گیرد، مثلا از اسنابر استفاده شود یا از کانالهای spark-eroded یا روشهای دیگر بهره گرفته شود.