پورت های اتصال دارای رزوه (Threaded Process Connection)

پورت های اتصال دارای رزوه (Threaded Process Connection) :

لوله ها و اتصالات برای انتقال سیالات در زمینه هیدرولیک، پنوماتیک، ابزار دقیق و تجهیزات انتقال مورد استفاده قرار می گیرند. برای اتصال مطمئن لوله ها و تجهیزات به یکدیگر به پورت های اتصال دارای رزوه نیاز است.

این پورت ها در دو نوع Male (نری، دارای رزوه خارجی) و Female (مادگی، دارای رزوه داخلی) موجود می باشد که باعث می شود لوله ها و تجهیزات تا حد زیادی به صورت آب بندی شده به یکدیگر متصل شده و از نشتی سیال جلوگیری شود.

جنس، نوع و اندازه پورت های اتصال بر اساس نیاز هر صنعت و طبق استانداردهای جهانی، متفاوت و متداول ترین آنها به شرح زیر می باشد.

پورت اتصال BSP یا BSP thread Connection :

استفاده از این پورت معمولا در اروپا و بریتانیا رایج است و به دو نوع زیر تقسیم می شود.

1. British Standard Pipe Parallel (BSPP) :

این پورت با نام BSPP یا G نیز شناخته می شود و مطابق شکل زیر به صورت موازی (Parallel) می باشد و زاویه بین دو برآمدگی آن برابر با 55° درجه می باشد.

از جمله رایج ترین سایز های مورد استفاده از این پورت در صنعت عبارتند از :

G 1/8
G 1/4
G 3/8
G 1/2
G 3/4

2. (BSPT) British Standard Tapered Pipe :

این پورت با نام BSPT یا R نیز شناخته می شود و به صورت مخروطی (Tapered) می باشد و زاویه بین دو برآمدگی آن برابر با 55° درجه می باشد.

از جمله رایج ترین سایز های مورد استفاده از این پورت در صنعت عبارتند از :

R 1/8
R 1/4
R 3/8
R 1/2
R 3/4

نکته:
• در پورت های اتصال G و R ، برآمدگی و فرو رفتگی رزوه های نری (Male) و مادگی (Female) هر دو به صورت گرد ( Rounded) ) می باشد.

• در پورت اتصال G ، نری (Male) و مادگی (Female) هر دو از نوع موازی (Parallel) یا استوانه ای می باشند.• در پورت اتصال R ، نری (Male) همیشه از نوع مخروطی (Tapered) است ولی مادگی (Female) می تواند هم از نوع موازی (Parallel) باشد که با نام Rp نیز شناخته می شود و هم می تواند از نوع مخروطی (Tapered) باشد که این مورد زیاد استفاده نمی گردد و با نام Rc نیز شناخته می شود.

پورت اتصال NPT یا NPT thread Connection :

NPT – American Taper Pipe Thread = National Pipe Taper

استفاده از این پورت معمولا در آمریکا و کانادا رایج است، مطابق شکل زیر پورت NPT به صورت مخروطی (Tapered) می باشد و زاویه بین دو برآمدگی آن برابر با 60° درجه می باشد.

از جمله رایج ترین سایز های مورد استفاده از این پورت در صنعت عبارتند از :

1/8″ NPT
1/4″ NPT
3/8″ NPT
1/2″ NPT
3/4″ NPT

نکته :
• در این نوع پورت اتصال، برآمدگی و فرو رفتگی رزوه های نری (Male) و مادگی (Female) هر دو به صورت مسطح ( Flattended) ) می باشد.

• نری (Male) و مادگی (Female) هر دو از نوع مخروطی (Tapered) می باشند.

پورت اتصال M یا ISO Metric thread Connection :

این پورت یک استاندارد جهانی می باشد و با نام M شناخته می شود و به صورت موازی (Parallel) یا استوانه ای می باشد و زاویه بین دو برآمدگی آن برابر با 60° درجه می باشد.

از جمله رایج ترین سایز های مورد استفاده از این پورت در صنعت عبارتند از :

M10x1.25
M12x1.5
M14x1.5
M16x1.5
M22x1.5

نکته :
• در این نوع پورت اتصال، در مدل نری (Male) و مادگی (Female) برآمدگی رزوه ها به صورت مسطح (Flattended) و فرو رفتگی رزوه ها به صورت گرد (Rounded) می باشد.
• پورت نری (Male) و مادگی (Female) هر دو از نوع موازی (Parallel) یا استوانه ای می باشند.
• اولین عدد بعد از حرف M بیان کننده قطر خارجی رزوه ها (Major diameter) و عدد دوم بیانگر فاصله میان دو رزوه (Pitch) و هر دو بر حسب میلی متر می باشد.

به طور مثال :
M12x1.5
در این حالت قطر خارجی رزوه برابر با 12 میلی متر و فاصله میان هر رزوه برابر با 1.5 میلی متر می باشد.

پورت اتصال (UNC/UNF (Unified National thread :

استفاده از این پورت معمولا در آمریکا و کانادا و بریتانیا رایج است، و به صورت موازی (Parallel) یا استوانه ای می باشد و زاویه بین دو برآمدگی آن برابر با 60° درجه می باشد.

از جمله رایج ترین انواع این پورت عبارتند از:

• UNC – Unified National Coarse Thread
• UNF – Unified National Fine Thread

همچنین رایج ترین سایز های مورد استفاده از این پورت در صنعت عبارتند از :

1/4” x 28 UNF
5/16” x 24 UNF
3/8” x 24 UNF
7/16” x 20 UNF
1/2” x 20 UNF
5/8” x 18 UNF
3/4” x 16 UNF

نکته :
• در این نوع پورت اتصال، در مدل نری (Male) و مادگی (Female) برآمدگی رزوه ها به صورت مسطح (Flattended) و فرو رفتگی رزوه ها به صورت گرد (Rounded) می باشد.
• پورت نری (Male) و مادگی (Female) هر دو از نوع موازی (Parallel) یا استوانه ای می باشند.
• اولین عدد بیان کننده قطر خارجی رزوه ها (Major diameter) بر حسب درصدی از یک اینچ و عدد دوم بیانگر تعداد رزوه ها در هر یک اینچ می باشد.
به طور مثال :
1/4” x 28 UNF
هر یک اینچ حدودا برابر است با 25.4 میلی متر
قطر خارجی رزوه ها = 1/4 inch = حدودا برابر با 6.325 میلی متر
تعداد رزوه ها در هر یک اینچ = 28

آب بندی و مهر و موم اتصالات (Sealing) :

اورینگ (O – Ring) چیست؟

اورینگ ها به شکل یک حلقه و یا واشر انعطاف پذیر می باشند که بسیار کم هزینه و قابل اعتماد بوده و فضای کمی را اشغال می کنند و به سادگی قابل استفاده می باشند. به همین دلیل بسیار مورد استفاده قرار می گیرند.
اورینگ ها معمولا از نوع NBR, HNBR, FKM(FPM), EPDM, Silicone و معمولا از جنس نیتریل می باشد.

BONDED SEAL چیست؟

شامل یک حلقه فلزی خارجی و یک حلقه لاستیکی انعطاف پذیر داخلی می باشد که به عنوان واشر برای آب بندی عمل می کند و معمولا با نام های Dowty Seals و Dowty Washers نیز شناخته می شود.

حلقه لاستیکی داخلی معمولا از جنس نیتریل ساخته شده و به وسیله حلقه خارجی در برابر فشار و دما حفاظت شده است، استفاده از این ساختار باعث می شود که این نوع آب بندی و مهر و موم در برابر انفجار بسیار مقاوم باشد و آب بندی به خوبی صورت بگیرد.
حلقه لاستیکی معمولا از نوع NBR, FKM(FPM), EPDM, Silicone می باشد.

نکته :
هنگامی که از پورت های اتصال رزوه ای نری (Male) و مادگی (Female) که هر دو از نوع موازی (Parallel) هستند استفاده می کنیم برای آب بندی باید ازO-RING و یا BONDED SEEL ها استفاده نمود.
ولی هنگامی که از پورت های اتصال نری رزوه ای مخروطی (Tapered) استفاده می کنیم معمولا نیازی به استفاده ازO-RING و یا BONDED SEEL نمی باشد زیرا پورت به طور کامل بسته نمی شود و به دلیل نوع طراحی پورت های مخروطی، آب بندی به خوبی صورت می گیرد .